Vitamin Nedir? Ne İşe Yarar? Hangi Besinlerde Hangi Vitaminler Vardır?
Vitamin Nedir? Ne İşe Yarar? Hangi Besinlerde Hangi Vitaminler Vardır?
Vitamin denilince akla ilk gelen şey, yemekle birlikte veya yemekten sonra bir kap içinde gelen küçük ve renkli haplardır. Fakat vitaminler sadece bu renkli haplarda bulunmaz, her gün yediğiniz birçok besinin içinde de farklı vitamin grupları vardır.
Vitamin Nedir?
Vitaminler, vücudumuzun düzgün çalışmasını ve sağlıklı olmasını sağlayan temel besinlerdir. Sağlık için hayati öneme sahiptir, ancak karbonhidrat ve yağlar gibi makro besinlerden çok daha küçük miktarlarda gereklidir. Hücre üremesi ve büyümesi gibi birçok günlük vücut işlevi için önemlidir, ancak en önemli görevi hücrelerde enerjinin işlenmesini sağlamaktır.
Vitaminlerin Görevleri Nelerdir? Vitamin Çeşitleri
Besinlerden aldığınız vitaminler vücudumuzun aşağıdaki gibi temel işlevleri yerine getirmesine yardımcı olur:
- Cilt, kemik ve kas bakımının desteklenmesi
- Bağışıklık fonksiyonunun desteklenmesi
- Hücre, doku ve organların bakım ve onarımı
- Yiyecekleri enerjiye dönüştürmek
Çoğunun birden fazla işlevi olan çok farklı vitamin çeşitleri vardır. En yaygın vitamin türlerinden bazıları aşağıdakileri içerir:
- A vitamini
- B9 vitamini (folat)
- B12 vitamini
- C vitamini
- D vitamini
- E vitamini
- K vitamini
Vitaminler, diğer besinlerin daha iyi çalışmasına yardımcı olurlar. Örneğin, D vitamini kalsiyum emilimini artırır, demiri emmek için C vitamini gereklidir ve B vitaminleri hücrelerde birlikte çalışır.
Vücudunuzda sadece A, E ve B12 vitaminleri önemli ölçüde depolandığından, çoğu vitaminin düzenli olarak alınması önemlidir. Bu noktada 4 ana besin grubundan çeşitli besinleri yiyerek günlük vitamin ihtiyacınızı kolayca karşılayabilirsiniz:
- Sebzeler ve meyveler
- Tahıllı yiyecekler
- Süt ve süt ürünleri
- Baklagiller, kabuklu yemişler, tohumlar, balık ve diğer deniz ürünleri, yumurta, kümes hayvanları ve yağı alınmış kırmızı etten oluşan bir grup gıda.
Çoğu vitamin yukarıda saydığımız besinlerde bulmakla birlikte bunları vitamin takviyesi olarak da almanız mümkündür.
Vitamin İçeren Besinler
Aşağıdaki tabloda vitamin içeren besinlerin içerdikleri vitaminleri detaylı olarak inceleyebilirsiniz.
Vitamin içeren besinler tablosu
| Vitamin İçeren Besinler | İçerdikleri Vitamin |
| Balık | A, B1, B2, B3, B5, B6, B12, D ve E vitaminleri |
| Kırmızı Et | B2, B3, B5, B6 ve B9 vitaminleri |
| Kabuklu Deniz Ürünleri | B2, B12 ve E vitaminleri |
| Yumurta | B2, B5, B12 ve D vitaminleri |
| Peynir | B2, B5 ve B12 vitaminleri |
| Koyu Yapraklı Yeşil Sebzeler | A, B2, B3, B6, B9, C, E, K vitaminleri ve Beta-Karoten |
| Brokoli | A, B9, C, E, K vitaminleri ve Beta Karoten |
| Mantar | B2, B3, B5 ve D vitaminleri |
| Tatlı Dolmalık Biber | A ve C vitaminleri; Beta-Karoten ve Likopen |
| Avokado | B5, B6, B9 ve E vitaminleri |
| Bezelye | A, B1, E vitaminleri ve Beta Karoten |
| Fasulye | B1 ve B9 vitaminleri |
| Domates | C vitamini ve Likopen |
| Havuç | A vitamini, Beta Karoten ve Likopen |
| Kuşkonmaz | B1, B9, K vitaminleri ve Likopen |
| Patates | A, B5 vitaminleri ve Beta Karoten |
| Ay Çekirdeği | B1, B2, B3, B5, B5, B6 ve E vitaminleri |
| Fındık | B1, B2, B6 ve E vitaminleri |
| Yer Fıstığı | B9 vitamini |
| Balkabağı | A, B1, E vitaminleri ve Beta Karoten |
| Kuru Meyveler | A, B6, K vitaminleri ve Beta Karoten |
| Kavun | A vitamini ve Beta Karoten |
| Kivi | A ve C vitaminleri |
| Muz | B6 vitamini |
| Çilek | C vitamini |
| Turunçgiller | C vitamini |
| Tam Buğday Ekmeği | B1 ve B9 vitaminleri |
| Bitkisel Yağlar (Zeytinyağı) | E ve K vitaminleri |
| Mercimek | B9 vitamini |
Sıkça Sorulan Sorular
Vitaminler en çok hangi besinlerde bulunur?
- A vitamini: Havuç, ton balığı, balkabağı, tatlı patates, ıspanak, kavun, pembe greyfurt.
- B vitamini: Et, kümes hayvanları, deniz ürünleri, yumurta ve süt ürünleri gibi hayvansal ürünler ve yapraklı yeşillikler.
- C vitamini: Kivi, dolmalık biber, çilek, portakal.
- D vitamini: Alabalık, somon.
- E vitamini: Ayçiçeği, badem, avokado, ıspanak, balkabağı.
- K vitamini: Brokoli, brüksel lahanası, lahana, turşu.
Vitamin yönünden zengin besinler nelerdir?
Vitamin yönünden zengin besinler aşağıdaki şekildedir:
- Yoğurt: İyi bir B12 vitamini kaynağıdır.
- Havuç: İyi bir A vitamini kaynağıdır.
- Brokoli: İyi bir C ve K vitamini kaynağıdır.
- Badem: İyi bir E vitamini kaynağıdır.
- Yumurta: İyi bir B2, B5, B12 ve D vitamini kaynağıdır.
- Turunçgiller: İyi bir C vitamini kaynağıdır.
- Ispanak: İyi bir E vitamini kaynağıdır.
- Tavuk: İyi bir B6 vitamini kaynağıdır.
- Kırmızı Et: İyi bir B12 vitamini kaynağıdır.
Vitaminlere örnek besinler nelerdir?
Yağda çözünen vitaminler (A, D, E ve K vitaminleri), başlıca aşağıdaki besinlerde bulunur:
- Hayvansal yağlar
- Sebze yağları
- Süt ürünleri
- Karaciğer
- Yağlı balık
Vücudunuzun düzgün çalışması için bu vitaminlere ihtiyacı olsa da, her gün onları içeren yiyecekleri yemeniz gerekmez.
Suda çözünen vitaminler (C vitamini, B vitaminleri ve folik asit), başlıca aşağıdaki besinlerde bulunur:
- Meyve ve sebzeler
- Süt ve süt ürünleri
Bu vitaminler vücutta depolanmaz, bu nedenle onları daha sık almanız gerekir.
Vitamin eksikliği için hangi bölüme gidilir?
Vitamin eksikliğiniz olduğundan şüpheleniyorsanız, herhangi bir hekime veya bir beslenme uzmanına danışabilirsiniz.
Vitamin testi hangi bölümde yapılır?
Vitamin testi yaptırmak istiyorsanız, herhangi bir hekime veya bir beslenme uzmanına danışabilirsiniz.
Vitamin bakımından zengin besinler nelerdir?
Vitamin içeriği en yüksek 15 besin arasında; balık, koyu yapraklı yeşillikler, tohumlar, brokoli, domuz eti, sığır eti, kuzu eti, mantar, fındık, yumurta, tatlı biber, avokado, bezelye, kış kabağı ve meyveler bulunur.
Vitamin eksikliği için hangi doktora gidilir?
Vitamin eksikliğiniz olduğunu düşünüyorsanız, herhangi bir hekime veya bir beslenme uzmanına danışabilirsiniz.
Vitaminler hangi besinlerde bulunur?
A vitamini: Tatlı patates, havuç, ıspanak ve güçlendirilmiş tahıllar.
B1 vitamini: Ekmek gibi tam tahıllı ürünler.
B2 vitamini: Süt, ekmek, güçlendirilmiş tahıllar.
B3 vitamini: Et, balık, kümes hayvanları, zenginleştirilmiş ve tam tahıllı ekmekler, güçlendirilmiş tahıllar.
B5 vitamini: Tavuk, sığır eti, patates, yulaf, mısır gevreği ve domates.
B6 vitamini: Güçlendirilmiş tahıllar, güçlendirilmiş soya ürünleri, nohut, patates ve sakatat.
B7 vitamini: Karaciğer, meyveler ve etler.
B12 vitamini: Balık, kümes hayvanları, et, süt ürünleri ve güçlendirilmiş tahıllar.
C vitamini: Kırmızı ve yeşil biber, kivi, portakal ve diğer turunçgiller, çilek, brokoli ve domates.
D vitamini: Yağlı balıklar, güçlendirilmiş süt ürünleri ve güçlendirilmiş tahıllar.
E vitamini: Güçlendirilmiş tahıllar, ayçiçeği tohumları, badem, fıstık ezmesi ve bitkisel yağlar.
K vitamini: Ispanak, karalahana ve brokoli gibi yeşil sebzeler.
Vitaminlerin görevleri nelerdir?
Vitaminler ve mineraller temel besinler olarak kabul edilir ve uyum içinde hareket ederek vücutta yüzlerce katkı sağlar. Kemikleri güçlendirmeye, yaraları iyileştirmeye ve bağışıklık sisteminizi güçlendirmeye yardımcı olurlar. Ayrıca yiyecekleri enerjiye dönüştürür ve hücresel hasarı onarırlar.
Vitaminler ne işe yarar?
Vitaminlerin vücudun düzgün çalışmasına yardımcı olmak için farklı görevleri vardır. Bazı vitaminler enfeksiyonlara direnmenize ve sinirlerinizi sağlıklı tutmanıza yardımcı olurken, diğerleri vücudunuzun yiyeceklerden enerji almasına veya kanınızın düzgün şekilde pıhtılaşmasına yardımcı olabilir.
Vitamin içeren besinler nelerdir?
Suda çözünür:
- B1 Vitamini: Jambon, soya sütü ve karpuz.
- B2 Vitamini: Süt, yoğurt, peynir, tam ve zenginleştirilmiş tahıllar.
- B3 Vitamini: Et, kümes hayvanları, balık, kepekli tahıllar, mantar ve patates.
- B5 Vitamini: Tavuk, kepekli tahıllar, brokoli, avokado ve mantar.
- B6 Vitamini: Et, balık, kümes hayvanları, baklagiller, tofu ve muz.
- B7 Vitamini: Tam tahıllar, yumurta, soya fasulyesi ve balık.
- B9 Vitamini: Güçlendirilmiş tahıllar, kuşkonmaz, ıspanak, brokoli, baklagiller (börülce ve nohut) ve portakal suyu.
- B12 Vitamini: Et, kümes hayvanları, balık, süt, peynir, güçlendirilmiş soya sütü ve tahıllar.
- C Vitamini: Narenciye, patates, brokoli, dolmalık biber, ıspanak, çilek, domates, brüksel lahanası
Yağda çözünür:
- A Vitamini: Sığır eti, karaciğer, yumurta, karides, balık, süt, tatlı patates, havuç, balkabağı, ıspanak ve mango.
- D Vitamini: Güçlendirilmiş süt ve tahıllar, yağlı balıklar
- E Vitamini: Sebze yağları, yeşil yapraklı sebzeler, kepekli tahıllar ve fındık.
- K Vitamini: Lahana, yumurta, süt, ıspanak, brokoli ve lahana.
Dr. Tuğrul Saygı, 18 yıllık tecrübesi ile “Artık horlamak istemiyorum“, “uyku apnesi sorununundan kurtulmak istiyorum” diyen her hastasına en uygun çözümü buluyor. Siz de tedavi olmak için hemen randevu alın.