Nefes darlığı (dispne) durumunda, ciğerlerinize yeterince hava giremediği için nefesinizi tutamazsınız. Nefes darlığı hemen tedavi edilmesi gereken bir sağlık sorununun uyarı işareti olabilir.
Sağlıklı bir yetişkinseniz, dakikada 20 defaya kadar nefes alıp verirsiniz. Bu, günde yaklaşık 30.000 nefes demektir. Sert bir egzersiz veya soğuk algınlığı zaman zaman bu düzende bir bükülme yaratabilir, ancak neredeyse hiçbir zaman nefes darlığı hissetmemelisiniz.
Nefes darlığınız olduğunda aşağıdakileri hissedebilirsiniz:
Akut nefes darlığı birkaç dakika veya birkaç saat içinde başlar. Ateş, kızarıklık veya öksürük gibi diğer semptomlarla da ortaya çıkabilir. Kronik nefes darlığı, odadan odaya yürümek veya ayağa kalkmak gibi günlük işlerde nefessiz kalmanıza neden olabilir.
Bazen nefes darlığı belirli vücut pozisyonlarıyla iyileşir veya kötüleşir. Örneğin, düz uzanmak, belirli kalp ve akciğer hastalığı türleri olan kişilerde nefes darlığını tetikleyebilir. Belirtilerinizi takip etmek, doktorunuzun neyin yanlış olduğunu anlamasına ve en iyi tedaviyi önermesine yardımcı olacaktır.
Birçok durum nefes darlığına neden olabilir. Kısa süreli nefes darlığının en yaygın nedenleri aşağıdaki gibidir:
Uzun süreli nefes darlığının daha yaygın nedenlerinden bazıları aşağıdaki gibidir:
Nefes darlığınız varsa ve nedenini bilmiyorsanız, mutlaka doktorunuza başvurun.
Öncelikle doktorunuz sizi muayene eder ve ciğerlerinizi dikkatle dinler. Akciğerlerinize ne kadar hava üfleyebileceğinizi ve ne kadar hızlı yaptığınızı ölçmek için spirometri adı verilen bir akciğer fonksiyon testi uygular. Bu, astım ve KOAH teşhisine yardımcı olabilir.
Yapılabilecek diğer testler aşağıdaki şekildedir:
Doktor, kanınızda ne kadar oksijen olduğunu ölçmek için parmağınıza veya kulak memesine bir cihaz takar.
Aneminiz veya enfeksiyonunuz olup olmadığını gösterir ve akciğerlerinizde kan pıhtısı veya sıvı olup olmadığını kontrol eder.
Zatürree, akciğerinizde kan pıhtısı veya diğer akciğer hastalıklarınız olup olmadığının görülmesine yarar. CT taraması, tam bir resim oluşturmak için farklı açılardan alınan birkaç X-ışınını bir araya getirir.
Kalp krizi geçirip geçirmediğinizi görmek ve kalbinizin ne kadar hızlı attığını ve sağlıklı bir ritmi olup olmadığını öğrenmek için kalbinizden gelen elektrik sinyallerini ölçer.
Tedaviye nefes alma ve gevşeme yöntemleri yardımcı olabilir. Ancak nefes darlığı tedaviniz nefes darlığınıza neyin sebep olduğuna bağlı olarak değişecektir. Örneğin, astımınız varsa, alevlenmeniz olduğunda kullanmak için bir inhaler alabilirsiniz. Akciğerlerinizde sıvı varsa doktorun sıvıyı boşaltması gerekebilir. Bir enfeksiyon veya kan pıhtısı nefes darlığı hissetmenize neden oluyorsa, ilaca ihtiyacınız olabilir. Ayrıca oksijen de alabilirsiniz. İlaç kullanıyorsanız, ilaçlarınızı daima doktorunuzun önerdiği şekilde almanız gerekir.
Genellikle egzersizle akciğer gücünüzü artırabilirsiniz. Bu yüzden doktorunuza sizin için hangi aktivitelerin doğru olduğunu sorun. Sigara içiyorsanız bırakın. Sigara içmek nefes alıp vermeniz ve genel sağlığınız için kötü bir alışkanlıktır.
Kimyasal dumanlar gibi kirli havadan ve aşırı sıcaklıklardan uzak durmaya çalışın. Yüksek rakımlı bir yere seyahat ediyorsanız, oraya alışmak için bolca zaman ayırın.
Nefes darlığı, görmezden gelinmesi gereken bir semptom değildir. Belirtileriniz değişirse, bir inhaler kullandıktan sonra sorununuz daha da kötüleşirse veya nefes darlığı ile birlikte gelirse doktorunuzu arayın:
Koha Kalp Hastasıyım Dispne Tehşis konuldu Hayati Tehlikesi Varmı