Çok Fazla Uyumanın Sağlığa Zararları Nelerdir? Fazla Uykunun Neden Olduğu 8 Sağlık Problemi
İyi bir gece uykusu sağlığınız için şarttır, ancak aşırı yani çok fazla uyku; diyabet, kalp rahatsızlıkları ve artan ölüm riski de dahil olmak üzere bir dizi tıbbi sorunla ilişkilendirilir.
Her gece ne kadar uykuya ihtiyacınız olduğunu öğrenmek, kendinizi çok fazla uykunun olumsuz etkilerine karşı korumak için size bir referans noktası olabilir.
Ne Kadar Uyku Çok Fazladır?
İhtiyacınız olan uyku miktarı; yaşınıza, aktivite düzeyinize, genel sağlığınıza ve gündelik alışkanlıklarınıza göre değişir. Örneğin, stresli veya hasta olduğunuz bir dönemde uyku ihtiyacınızın arttığını hissedebilirsiniz. Ancak uyku ihtiyaçları zaman içinde ve kişiden kişiye farklılık gösterse de, uzmanlar genellikle yetişkinlerin her gece yedi ila dokuz saat arasında uyumasını tavsiye eder.
İnsanlar Neden Çok Uyur?
Bir kişinin ihtiyaç duyduğu uyku miktarı her birey için farklıdır ve bu durum aşağıdakiler gibi çeşitli faktörlere bağlıdır:
1. Genetik
Genlerimiz, iki temel biyolojik uyku sistemi olan içsel uyku ve sirkadiyen ritimlerimizde rol oynar. Araştırmalar, bazı insanların dört saat kadar az bir uykuyla kendilerini dinlenmiş hissetmelerini sağlayan bir gen mutasyonuna sahip olduğunu bulmuştur. Bu gen nadir ve kalıtsaldır. Bununla birlikte, çoğu insanın dinlenmiş ve tazelenmiş hissetmek için gece en az yedi ila sekiz saat uykuya ihtiyacı vardır.
2. Yaş
Çocukların yetişkinlerden daha fazla uykuya ihtiyacı vardır. Yaşlı yetişkinler ise, genç yetişkinlerden daha fazla uykuya ihtiyaç duyar.
- Aktivite seviyesi
Kişi ne kadar aktif olursa, o kadar fazla uykuya ihtiyaç duyar. Uyku, vücudun fiziksel efordan kurtulması için zaman tanır.
- Sağlık
Bir kişi sağlık sorunlarıyla uğraşırken daha fazla uykuya ihtiyaç duyar. Bu, grip gibi kısa süreli hastalıklar ve diyabet gibi uzun süreli kronik durumlar için geçerlidir. Çok uyumaya neden olabilecek bazı sağlık sorunları aşağıdaki gibidir:
- Hipersomni
Hipersomniden muzdarip insanlar için aşırı uyku aslında tıbbi bir rahatsızlıktır. Bu durum, insanların gün boyunca aşırı uykulu olmasına neden olur ve uykusuzluk hissi, genellikle gün içinde yapılan şekerleme ile geçmez. Ayrıca hipersomniden muzdarip insanlar geceleri alışılmadık derecede uzun süre uyur. Hipersomnisi olan birçok insan, neredeyse sürekli uyku ihtiyacının bir sonucu olarak kaygı, düşük enerji ve hafıza sorunları semptomları yaşar.
- Narkolepsi
Narkolepsi, beynin uyku ve uyanma döngülerini kontrol edemediği nörolojik bir uyku bozukluğudur. Narkolepsisi olan kişilerde gündüz aşırı uyku hali vardır. Gün içinde ve araba kullanmak gibi normal aktiviteler sırasında uykuya dalabilirler.
- Obstrüktif uyku apnesi
Obstrüktif uyku apnesi, insanların uyku sırasında anlık olarak nefes almalarının durdurduğu için normal uyku döngüsünü bozar ve uyku ihtiyacının artmasına neden olabilir.
Uyku apnesi ve aşırı horlama tedavisinde kullanılan horlama protezi, horlamanın en etkili çözümüdür. Uygulanması en kolay, en ekonomik ve en etkin tedavi yöntemi olan horlama protezi; kişinin ağız, diş ve çene yapısına özel olarak hazırlanır. Sadece uykuda kullanılarak hastanın gündelik hayatını etkilemeyen protez, dişler üzerine oturtularak alt çenenin ileri ve aşağı konumlanmasını sağlar. Bu sayede uyku sırasında arkaya-geriye doğru yığılan dokular toparlanarak hava yolunun tıkanması önlenir ve horlama ya da uyku apnesi tamamen engellenmiş olur. Kullanıldığı ilk geceden itibaren de %90 - %95 oranında başarılı sonuç alınır.
- Gündelik Yaşamda Meydana Gelen Değişiklikleri
Stres ve gündelik yaşamda meydana gelen değişiklikler, kişinin uyku ihtiyacını artırabilir veya uyumayı zorlaştırabilir. Stres ve yaşamsal değişiklikler olumlu ya da olumsuz, kişinin uykusunu etkiler.
Tabii ki, çok uyuyan herkeste uyku bozukluğu yoktur. Aşırı uyumanın diğer olası nedenleri arasında alkol ve bazı reçeteli ilaçlar gibi belirli maddelerin kullanımı da yer alır. Depresyon da dahil olmak üzere diğer tıbbi durumlar, insanların aşırı uyumasına neden olabilir.
Genel olarak konuşursak, sürekli olarak gecede on saat veya daha fazla uyuyan bir yetişkin muhtemelen çok fazla uyuyordur. Bu durumda bir kesinlikle bir doktora danışılmalıdır.
Aşırı Uyumaya Bağlı Oluşabilecek Sağlık Sorunları
Aşırı uyumaya bağlı oluşabilecek sağlık sorunları aşağıdaki şekildedir:
1. Şeker hastalığı
Çok fazla uyumak kan şekerini yükseltebilir ve tip 2 diyabet riskini artırabilir. Bununla birlikte, bu risk, diyabet ve aşırı uyku arasındaki herhangi bir spesifik bağlantıdan ziyade, hareketsiz ve aşırı kilolu olmakla ilgili olabilir.
- Obezite
Araştırmalar, çok uyuyan kişilerin daha fazla kilolu olma eğiliminde olduğunu göstermiştir. Çünkü kişi ne kadar çok uyursa, o kadar az hareket eder ve o kadar az kalori yakar.
- Baş Ağrısı
Baş ağrısına yatkın kişiler çok fazla uyuduklarında daha fazla baş ağrısı yaşarlar. Araştırmacılar bunun, aşırı uykunun beyindeki belirli nörotransmitterleri tetiklemesi nedeniyle olduğunu düşünmektedir.
- Sırt Ağrısı
Yatakta çok fazla zaman geçirmek, özellikle sırt problemleri olan kişilerde ağrıya neden olabilir. Hareketsizlik, bir pozisyonda çok uzun süre yatmak, hatta kötü bir yatak bile daha fazla ağrıya neden olabilir. Ağrısı olan insanlar aynı zamanda kötü uykudan da muzdariptir, bu da onları daha uzun uyumak istemesine neden olur.
- Depresyon
Depresyon ve uyku iç içe olma eğilimindedir. Depresyon bir kişinin daha uzun uyumasına neden olabilir. Buna karşılık, daha uzun uyumak, bir kişinin depresif durumunu sürdürmesinde büyük rol oynar.
- Kalp Hastalıkları
Yapılan bir çalışmaya göre, gece dokuz ila 11 saat uyuyan kadınların, sekiz saat uyuyan kadınlara göre koroner kalp hastalığına yakalanma olasılığının %38 daha fazla olduğunu tespit edildi.
- Ölüm Riski
Birden fazla araştırma, gecede dokuz veya daha fazla saat uyuyan kişilerin, gecede yedi ila sekiz saat uyuyan insanlardan önemli ölçüde daha yüksek ölüm oranlarına sahip olduğunu buldu. Fakat bu korelasyonun özel bir nedeni yok.
- Konsantrasyon Sorunları
Journal of the American Geriatrics Society'de yayınlanan bir araştırmaya göre, fazla uyumak beynin daha hızlı yaşlanmasına ve en basit günlük görevlerin yerine getirilmesini zorlaştırmasına neden olabilir. Bu, bir kişinin gece ne sıklıkta uyandığıyla ilgili de olabilir.