Uyku Bozuklukları Laboratuvarı Nedir? Uyku Testi Nasıl Yapılır?

Uyku, her gün zihinsel ve fiziksel sağlığınızı yenilemeniz için önemli olan doğal bir dinlenme durumudur. Bununla birlikte, bazı insanlar düzenli olarak iyi bir gece uykusu uyuyamaz. Bu da, yaşam kalitelerinin düşmesine ve kişisel sağlıklarında sorunlara neden olur. 

Düzenli olarak iyi bir gece uykusu uyuyamayan ve uyku bozukluklarından muzdarip olan insanlar; uykuya dalma ve uykuyu sürdürmede sorunlar çeker, uyanık kalmada veya düzenli bir uyku/uyanıklık döngüsünde kalmada güçlük yaşar ve bu durum; uyurgezerliğe, kabuslara ve uykuyu engelleyen diğer sorunlara yol açabilir. Hatta bazı uyku bozuklukları yaşamınızı tehdit edebilir. Bu yüzden fiziksel sağlığınız ve duygusal durumunuz iyi bir gece uykusuna bağlıdır.

Uyku bozuklukları sadece sizi değil, iş yaşantınızdaki durumunuzu ve sevdiklerinizi de etkiler. Çoğu zaman, evde horlayan biri olduğu  için aile üyeleri uyuyamaz. İyi bir uyku alamadığınızda işyerinde de hatalar yapar ve üretkenlik kaybı yaşarsınız.

Tüm bu süreçler göz önüne alındığında, uyku bozukluğu olan insanlar genellikle iyi bir gece uykusu için reçetesiz satılan bir ilaç alarak durumdan kurtulabileceğini düşünebilir. Fakat bu haplar uzun vadeli ya da kalıcı çözümler sunmaz. Fakat uyku bozukluklukları laboratuvarları güvenilir, huzurlu ve sağlıklı uyku için size gerekli testleri yaparak uyku bozukluğunuzun nedenini çözmenize yardımcı olur.

Uyku Bozuklukları Laboratuvarı Nedir?

Uyku bozuklukları laboratuvarı, uyku ile ilgili durumların teşhis ve tedavisine yönelik spesifik testler yaparak insanlara hizmet veren bir kurumdur. Bu tür testler (randevu ile yapılır) tanısal gece uykusu çalışmaları (Polisomnografi), gece titrasyonlu uyku çalışması, ön titrasyon kliniği, CPAP uyumluluk kliniği ve MSLT'yi içerir.

Hastaların testten önce doktorlarından özel bir sevk alması gerekir. Uyku testleri genellikle geceleri yapılır.

Uyku Testi Nedir?

Uyku testi, doktorların siz uyurken beyninizde ve vücudunuzda neler olup bittiğini görmek için sizi izlemesine olanak tanıyan, müdahalesiz, gece boyunca yapılan bir muayenedir. Bu test için, genellikle bir hastanede veya uyku merkezinde ayarlanmış bir uyku laboratuvarında geceyi geçirirsiniz. Siz uyurken, bir EEG uyku evrelerinizi ve gece boyunca geçirdiğiniz REM ve NREM uyku döngülerini izleyerek uyku düzeninizdeki olası bozulmaları tespit eder. Bir uyku çalışması ayrıca göz hareketleri, kanınızdaki oksijen seviyeleri (bir sensör aracılığıyla, iğne yoktur), kalp ve solunum hızları, horlama ve vücut hareketleri gibi şeyleri de ölçer.

Uyku çalışmanızdan elde edilen veriler genellikle bir uzman tarafından alınır ve daha sonra doktorunuz tarafından değerlendirilir. 

​

Uyku Testi Nasıl Yapılır?

Doktor ve hasta sağlık uyku ile ilgili semptomları tartıştıktan sonra, tanıyı doğrulamak için hasta laboratuvarda polisomnogram adı verilen bir gece uyku testinden geçer. Uyku testi uykunun çeşitli evreleri sırasında gerekli verileri sağlayan bir testtir. Diğer birçok değişkenle birlikte uyku aşamalarını, oksijen seviyelerini, kalp atış hızını ve solunumu izler. 

Tanı doğrulandıktan sonra, testin ikinci kısmı, sorunu tedavi etmenin en iyi yolunu belirlemek için kullanılan bir nazal CPAP denemesidir. Hava basıncını artırmak ve hava yolunu açık tutmak için hava hafifçe burun veya ağıza üflenir. Hasta için hangi seviyenin en iyi olduğunu belirlemek için farklı hava basınçları kullanılır. Uyku çalışması sonuçları daha sonra uyku bozuklukları laboratuvarında yorumlanır ve tedaviniz için önerilerde bulunabilmeleri için doktorunuza gönderilir. 

Uyku apnesi teşhisi konulursa, doktorunuz birçok tedavi yöntemi uygulayabilir. Bu tedavi yöntemleri içinde horlama protezi uyku apnesi ve aşırı horlama tedavisinde kullanılan en etkili çözümüdür. Uygulanması en kolay, en ekonomik ve en etkin tedavi yöntemi olan horlama protezi; kişinin ağız, diş ve çene yapısına özel olarak hazırlanır. Sadece uykuda kullanılarak hastanın gündelik hayatını etkilemeyen protez, dişler üzerine oturtularak alt çenenin ileri ve aşağı konumlanmasını sağlar. Bu sayede uyku sırasında arkaya-geriye doğru yığılan dokular toparlanarak hava yolunun tıkanması önlenir ve horlama ya da uyku apnesi tamamen engellenmiş olur. Kullanıldığı ilk geceden itibaren de %90 - %95 oranında başarılı sonuç alınır.

Uyku Testi Sırasında Ne Tür Ölçümler Yapılır?

Uyku bozuklukları laboratuvarı personeli, uyku bozukluğunuzun nedenini belirlemek için kapsamlı uyku testi sırasında aşağıdaki verileri kaydeder:

• Beyin dalgası aktivitesi (EEG)
• Elektrokardiyogram (EKG)
• Solunum 
• Çene hareketleri
• Göz hareketleri
• Oksijen seviyeleri
• Bacak aktivitesi
• Horlama

Uyku Testi İle Tanısı Konulan Uyku Bozukluklarının Türleri Nelerdir? 

Uyku testi ile tanısı konulan uyku bozuklukları türleri aşağıdakileri içerir:

• Uykusuzluk hastalığı
• Narkolepsi
• Obstrüktif uyku apnesi
• Periyodik Uzuv Hareket Bozukluğu
• Huzursuz bacak sendromu
• Uyurgezerlik
• Uykuda Konuşma (Somniloquy)
• REM Uyku Davranış Bozukluğu

Kimler Uyku Testine İhtiyaç Duyar?

Uyku testi, birçok uyku bozukluğu için hayati bir teşhis aracıdır, ancak her durumda gerekli değildir. Bir doktor, bir kişinin semptomlarına ve genel sağlığına bağlı olarak bir uyku testi isteyebilir.

Uyku sorunları veya yorgunluk, uyuşukluk, depresyon veya konsantrasyon güçlüğü gibi gündüz semptomları yaşıyorsanız veya uyku sorunu yaşayan bir obezite hastasıysanız, doktorunuz bir uyku testinin sizin için uygun olup olmadığını belirlemenize yardımcı olabilir.

Bir uyku bozukluğu teşhisi konduysa ve semptomlarınız tedaviyle düzelmiyorsa, takip eden bir uyku testi doktorunuzun sonraki adımları belirlemesine yardımcı olabilir.

​