Çocuklarda En Sık Burun Tıkanıklığı Yapan Hastalıklar Nelerdir? Bu Hastalıklar Neden Olur?
Gelişen bağışıklık sistemleri çocukları mikroplara karşı daha duyarlı hale getirdiği için küçük çocuklarda burun çekme ve hapşırma çok normal tepkiler olarak görülür. Ancak bazı çocuklar için bu tıkalı burun asla geçmiyor gibi görünebilir. Bu geçmeyen burun tıkanıklığının birkaç olası sebebi vardır.
Çocuklarda En Sık Burun Tıkanıklığı Yapan Hastalıklar Nelerdir?
Çocuklarda en sık burun tıkanıklığı yapan hastalıklar aşağıdaki şekildedir:
1. Alerjik rinit burun tıkanıklığı
Burun alerjileri, burun tıkanıklığının en yaygın nedenidir. Nazal alerjisi olan çocuklar için polen ve evcil hayvan tüyü gibi zararsız maddeler, vücudun sürekli hafif bir soğuk algınlığı varmış gibi davranmasına neden olan inflamatuar bağışıklık tepkisi başlatır.
Tıkalı bir burun hissi iki şeyden kaynaklanabilir. Birincisi mukus birikmesidir, ancak ikinci ve en olası neden, burun pasajlarındaki sinüs dokularının şişmesidir. Buna alerjik rinit denir.
Alerjilerin diğer belirtileri aşağıdaki şekildedir:
- Hapşırma
- Burun akıntısı
- Öksürme
- Döküntüler
- Kaşıntılı sulu gözler
- Baş ağrısı ve yüz ağrısı
- Gözlerin arkasında rahatsız edici basınç hissi
- Kulak ağrıları ve işitme zorluğu
- Sık sinüs ve kulak enfeksiyonları
- Astım
2. Adenoid hipertrofisi
Adenoidler, burun pasajlarının boğaza bağlandığı, arkada ağzın çatısında yer alan lenf dokusu demetleridir. Vücudun dört bademcik grubundan biridir. Görevleri, gelen havayı mikroplar için filtrelemek ve mikropları tespit ettiklerinde erken bir bağışıklık tepkisi başlatmaktır.
Bazı çocuklarda, adenoidler bakteriler tarafından kronik olarak enfekte olur veya alerjenler tarafından sürekli olarak iltihaplanır. Bu, geniz etinin şişmesine veya hipertrofik hale gelmesine neden olarak burun ile boğazdaki nefes borusu arasındaki hava akışını engeller. Bu hastalıkta da hissedilen duygu, tıkalı bir buruna benzer olabilir.
Adenoid hipertrofisinin diğer semptomları aşağıdakileri içerir:
- Sürekli ağız solunumu
- Horlama
- Sık sık yaşanan kulak enfeksiyonları
- Yutma güçlüğü
- Sık boğaz ağrısı
- Obstrüktif uyku apnesi
3. Sapmış nazal septum
Burun septumu, burnunuzu ikiye bölen kemik ve kıkırdak çizgisidir. İnsanların en az %80'inin hafif çarpık bir septuma sahip olduğundan şüphelenilir, ancak bazı insanlar diğerlerinden daha ciddi bir hiza bozukluğuna sahiptir. Bu hiza bozukluğuna sapmış septum denir.
Sapmış bir septum, burunda uygun hava akışını ve drenajı kısıtlayabilir. Bazı insanlar bir sapma ile doğar, ancak bazılarında bu durum burun kırılması gibi bir travmadan sonra gelişir. En yaygın sapma belirtisi, burnun bir tarafının sürekli olarak diğerinden daha fazla tıkanmasıdır.
Sapmış bir septumun diğer semptomları aşağıdakileri içerir:
- Kronik sinüs enfeksiyonları
- Tek burun deliğinden nefes almada zorluk
- Horlama
- Tıkanıklığın neden olduğu baş ağrısı ve yüz hassasiyeti
- Burun kanaması
- Uyku apnesi
4. Koanal atrezi
İnsanlar doğduğu zaman tamamen oluşan nazal solunum yolu, doğumdan itibaren normal nefes almanızı sağlar. Arada bir, bir çocuğun hava yolu doğru şekilde oluşmaz. Yumuşak ve hatta kemik dokusu tarafından daraltılabilir veya bloke edilebilir. Bu koanal atrezi olarak bilinir.
Koanal atrezili çocukların çoğunda hava yollarının sadece bir tarafı tıkalıdır. Genellikle doğumdan kısa bir süre sonra teşhis edilir, ancak hafif koanal atrezi bebek eve gidene kadar bu durum gözden kaçabilir. Böyle bir durumda, ebeveynler bebeklerin ağızları açıkken tek taraflı burun akıntısı olduğunda daha iyi nefes aldığını fark eder.
Koanal atrezi yaygın belirtileri aşağıdaki şekildedir:
- Burundan nefes alırken göğsün geri çekilmesi
- Emzirme ve aynı anda nefes almada zorluk
- Kalp kusurları dahil olmak üzere diğer konjenital kusurların varlığı
- Treacher Collins sendromu dahil olmak üzere burun bölgesini sıkıştıran veya kısaltan yüz kusurlarının varlığı
Çocuklarda En Sık Burun Tıkanıklığı Yapan Hastalıkların Teşhisi ve Tedavisi
KBB konsültasyonunuz sırasında, çocuğunuzun doktoru sizinle birlikte çocuğunuzun tüm semptomlarını gözden geçirir ve bu semptomları belirlemeye yardımcı olacak sorular sorar. Sonrasında bir muayene yapar ve test önerilebilir. Yaygın testler arasında alerji testi, nazal endoskopi, röntgen ve BT taramaları bulunur.
Sebep belirlendikten sonra, mümkün olduğunca invaziv olmayan tedavilere öncelik verilir. Alerjiler ve sapmış septumlar için antihistamin, dekonjestan ve anti-inflamatuar ilaçlar reçete edilebilir. Şiddetli alerjisi olan çocuklar ilaca iyi yanıt vermezlerse, alerji aşıları önerilebilir. Adenoid hipertrofisi, şiddetli septum deviasyonu ve koanal atrezi vakalarında, doktorunuz ameliyat önerebilir.
Ağrıyan bir yüz ve tıkalı bir burun, bir çocuk için rahatsız edici şekilde dikkat dağınıklığı yaratabilir ve olası uyku bozuklukluklarına sebep olabilir. Bu yüzden çocuğunuzda kronik bir burun tıkanıklığı var gibi görünüyorsa, hemen doktorunuzdan bir randevu alarak detaylı bir inceleme yaptırmanız iyi olabilir.